ตำรับยาโรคกระเพาะ ลำไส้ ท้องอืด ท้องเฟ้อ ปวดท้อง ท้องเสีย
ขนานที่ ๑ ยาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้หวัด แก้ไอ
บันทึกของแผ่นดิน ๑ หญ้า ยา สมุนไพร ใกล้ตัว : หนาด
วิธีปรุงเป็นยาก็ง่ายแสนง่าย เพียงให้เวลาเท่ากับการต้มน้ำเดือดหนึ่งกาเท่านั้น สัดส่วนตัวยาใช้ใบหนาด ๕๐ กรัม ต่อน้ำ ๕๐๐ มิลลิลิตร (ครึ่งลิตร) ต้มเดือดแล้วนำมากินวันละ ๔ แก้ว ใช้แก้ปวดท้อง แต่ถ้าใช้รากต้ม หรือใบ ๒-๔ กำมือต้มกิน จะใช้แก้ไข้ แก้ไอ แก้หวัดได้ ส่วนใครที่มีอาการท้องอืด ใช้ใบที่สับๆ แล้ว ๒ ช้อนชาต้มกับน้ำ ๑ ถ้วย นาน ๕ นาที ดื่มขณะอุ่นเท่านั้นเอง
ขนานที่ ๒ แผลเรื้อรังปวดท้องอย่างรุนแรง (กระเพาะอาหารอักเสบเฉียบพลัน)
บันทึกของแผ่นดิน ๑ หญ้า ยา สมุนไพร ใกล้ตัว : ปลาไหลเผือก
ใช้รากปลาไหลเผือกต้มกิน หรือฝนกับน้ำปูนใสกินก็ได้
ขนานที่ ๓ รักษาอาการกรดเกินในกระเพาะ กระเพาะอาหารอักเสบ
บันทึกของแผ่นดิน ๑ หญ้า ยา สมุนไพร ใกล้ตัว : รากสามสิบ
(ตำรับของอินเดีย)
น้ำคั้นของรากสดประมาณ ๙๐ มิลลิลิตร (๖ ช้อนชา) ผสมกับน้ำผึ้งหรือน้ำตาลทรายแดง ตามใจชอบ รับประทานวันละ ๒ ครั้ง เช้า-เย็น ติดต่อกัน ๗ วัน
นำผงของรากสามสิบแห้งจำนวน ๓ ช้อนชา ต้มกับนม ๑/๒ ถ้วย จนปริมาณลดลงครึ่งหนึ่ง ดื่มน้ำที่ได้จำนวน ๖ ช้อนชา วันละ ๒ ครั้ง เช้า-เย็น ติดต่อกัน ๗ วัน
ขนานที่ ๔ ยาผงเหลือง...บำรุงหัวใจ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยเจริญอาหาร
ของพระครูอนุสารปุญญาคม เจ้าคณะตำบลเมืองแปง–โป่งสา แม่ฮ่องสอน (โครงการเรียนรู้ร่วมกัน สร้างเสริมชุมชน)
ส่วนประกอบ
จำพวกเปลือกไม้ ๑.เปลือกไม้ตึ่ง ๒.เปลือกเพกา ๓.เปลือกไม้รัก ๔.เปลือกไม้อ้อยช้าง
จำพวกพืชหัว ๑.ไพลบ้าน ๒.ขมิ้นชัน ๓.ขิง ๔.ข่า
วิธีปรุงยา นำเปลือกไม้ (เอาแต่ด้านใน) และพืชสมุนไพรรวมทั้งหมด ๘ ชนิด ในอัตราส่วนที่เท่ากัน นำมาหั่นซอยบางๆ แล้วนำมาตากแดดให้แห้งประมาณ ๓–๔ วัน จากนั้นนำมาตำให้ละเอียดด้วยครกไม้ เมื่อละเอียดแล้วปรุงรสด้วยเกลือกับพริกเพียงเล็กน้อย เสร็จแล้วนำมาบรรจุถุง ถุงละ ๒๐๐ กรัม
วิธีรับประทาน รับประทานครั้งละ ๑–๒ ช้อนโต๊ะ ๓ เวลาก่อนอาหาร (เช้า กลางวัน เย็น)
ขนานที่ ๕ ตำรับยาแก้ปวดท้อง เจ็บท้อง ลงท้อง
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : กระเจี๊ยบเขียว
ตำรับของหมอยาเมองเลย
ใช้รากกระเจี๊ยบเขียวฝนกับน้ำธรรมดากิน
ขนานที่ ๖ ตำรับรักษาโรคกระเพาะ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : กระเจี๊ยบเขียว
ฝักอ่อนกระเจี๊ยบเขียวหั่นตากแดด บดให้ละเอียดกินครั้งละ ๑ ช้อนโต๊ะ ละลายน้ำกิน เวลาละลายจะได้น้ำยาเหนียวๆ ถ้ามีนมหรือน้ำผลไม้หรืออาหารอ่อนๆ ละลายแทนน้ำก็จะทำให้รสชาติดีขึ้น รับประทานวันละ ๓-๔ เวลาหลังอาหาร
ขนานที่ ๗ แก้ท้องเสีย
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : กระเจี๊ยบแดง
(ตำรับของพ่อวุ่นนะ)
ใช้รากต้มกินแก้ท้องเสีย
ขนานที่ ๘ ตำรับแก้โรคกระเพาะ ปวดท้อง ท้องอืดท้องเฟ้อ อาหารเป็นพิษ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ค้างคาวดำ
(ตำรับของแมะ จังหวัดยะลาและของหมอยาไทยใหญ่ก็ใช้ตำรับเดียวกัน)
ใช้ใบค้างคาวดำมาต้มน้ำดื่มแก้เจ็บในท้อง "อูลูแร" แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ
ขนานที่ ๙ ตำรับยาแก้ท้องผูก
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ตำลึง
เอาใบเอายอดตำลึงมานึ่งกินทำให้หายท้องผูก
ขนานที่ ๑๐ ตำรับยาแก้ท้องไข่ ท้องบวม
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ตำลึง
เอารากผักตำลึง รากผักสาบ ต้มกิน
ขนานที่ ๑๑ ตำรับยารักษาโรคกระเพาะ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ผักแต๊ง
เอายอดผักแต๊งมาแกงกิน
ขนานที่ ๑๒ ตำรับยารักษาฝีในท้อง
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ผักแต๊ง
ใช้รากผักแต๊ง รากคัดเค้า ต้มกิน
ขนานที่ ๑๓ ตำรับยาแก้กระบูนเลือด กระบูนลม
(ปวดท้อง โรคกระเพาะ มีลมในกระเพาะ)
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ผักหวานบ้าน
เอารากผักหวานบ้าน ผักก้านตง มาต้มกิน
ขนานที่ ๑๔ ตำรับยาแก้ท้องเสีย ทั้งท้องเสียธรรมดาและท้องเสียร่วมกับอาการอาเจียน
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : เพกา
ตำรับ ๑ ใช้รากเพกาต้มดื่มและอาบรักษาโรค "จือเราะมูเตาะห์" หรือใช้รากสาดน้อย
ตำรับ ๒ ใช้รากเพกาอย่างเดียวหรือใส่รวมกับไม้ก้านเหลือง ไม้แฮ่นกวาง ขมิ้น แก้ท้องเสีย
ขนานที่ ๑๕ ตำรับยาแก้ท้องผูก
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : มะรุม
ฝักมะรุมไปแกงส้ม ต้มเคี่ยวนานๆ พอเนื้อเปื่อยนิ่มขูดเอาแต่เนื้อกิน จะเป็นยาระบายอ่อนๆ ถ้าไม่ใช่คนธาตุหนัก ทานเย็น เช้าจะถ่ายเป็นปกติ
ขนานที่ ๑๖ ตำรับยาแก้ผิดกะบูน
(ปวดท้องไม่ทราบสาเหตุ)
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : มะรุม
เอารากมะรุม รากเล็บครุฑ ฝนกินหรือต้มรากมะรุมอย่างเดียวกินก็ได้
ขนานที่ ๑๗ ตำรับยาแก้ท้องเสีย เป็นบิด อาหารเป็นพิษ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ย่านาง
ใช้รากย่านางฝนกินอย่างเดียวหรือฝนรวมกับรากมะปรางหวาน ถ้าไม่มีรากมะปรางหวาน สามารถใช้รากย่านางแดงหรือรากมะขามแทนก็ได้
ขนานที่ ๑๘ ตำรับยาแก้ท้องร่วง
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ส้มป่อย
ใช้รากส้มป่อยต้มน้ำรับประทาน
ขนานที่ ๑ ยาแก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ แก้หวัด แก้ไอ
บันทึกของแผ่นดิน ๑ หญ้า ยา สมุนไพร ใกล้ตัว : หนาด
วิธีปรุงเป็นยาก็ง่ายแสนง่าย เพียงให้เวลาเท่ากับการต้มน้ำเดือดหนึ่งกาเท่านั้น สัดส่วนตัวยาใช้ใบหนาด ๕๐ กรัม ต่อน้ำ ๕๐๐ มิลลิลิตร (ครึ่งลิตร) ต้มเดือดแล้วนำมากินวันละ ๔ แก้ว ใช้แก้ปวดท้อง แต่ถ้าใช้รากต้ม หรือใบ ๒-๔ กำมือต้มกิน จะใช้แก้ไข้ แก้ไอ แก้หวัดได้ ส่วนใครที่มีอาการท้องอืด ใช้ใบที่สับๆ แล้ว ๒ ช้อนชาต้มกับน้ำ ๑ ถ้วย นาน ๕ นาที ดื่มขณะอุ่นเท่านั้นเอง
ขนานที่ ๒ แผลเรื้อรังปวดท้องอย่างรุนแรง (กระเพาะอาหารอักเสบเฉียบพลัน)
บันทึกของแผ่นดิน ๑ หญ้า ยา สมุนไพร ใกล้ตัว : ปลาไหลเผือก
ใช้รากปลาไหลเผือกต้มกิน หรือฝนกับน้ำปูนใสกินก็ได้
ขนานที่ ๓ รักษาอาการกรดเกินในกระเพาะ กระเพาะอาหารอักเสบ
บันทึกของแผ่นดิน ๑ หญ้า ยา สมุนไพร ใกล้ตัว : รากสามสิบ
(ตำรับของอินเดีย)
น้ำคั้นของรากสดประมาณ ๙๐ มิลลิลิตร (๖ ช้อนชา) ผสมกับน้ำผึ้งหรือน้ำตาลทรายแดง ตามใจชอบ รับประทานวันละ ๒ ครั้ง เช้า-เย็น ติดต่อกัน ๗ วัน
นำผงของรากสามสิบแห้งจำนวน ๓ ช้อนชา ต้มกับนม ๑/๒ ถ้วย จนปริมาณลดลงครึ่งหนึ่ง ดื่มน้ำที่ได้จำนวน ๖ ช้อนชา วันละ ๒ ครั้ง เช้า-เย็น ติดต่อกัน ๗ วัน
ขนานที่ ๔ ยาผงเหลือง...บำรุงหัวใจ แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ และช่วยเจริญอาหาร
ของพระครูอนุสารปุญญาคม เจ้าคณะตำบลเมืองแปง–โป่งสา แม่ฮ่องสอน (โครงการเรียนรู้ร่วมกัน สร้างเสริมชุมชน)
ส่วนประกอบ
จำพวกเปลือกไม้ ๑.เปลือกไม้ตึ่ง ๒.เปลือกเพกา ๓.เปลือกไม้รัก ๔.เปลือกไม้อ้อยช้าง
จำพวกพืชหัว ๑.ไพลบ้าน ๒.ขมิ้นชัน ๓.ขิง ๔.ข่า
วิธีปรุงยา นำเปลือกไม้ (เอาแต่ด้านใน) และพืชสมุนไพรรวมทั้งหมด ๘ ชนิด ในอัตราส่วนที่เท่ากัน นำมาหั่นซอยบางๆ แล้วนำมาตากแดดให้แห้งประมาณ ๓–๔ วัน จากนั้นนำมาตำให้ละเอียดด้วยครกไม้ เมื่อละเอียดแล้วปรุงรสด้วยเกลือกับพริกเพียงเล็กน้อย เสร็จแล้วนำมาบรรจุถุง ถุงละ ๒๐๐ กรัม
วิธีรับประทาน รับประทานครั้งละ ๑–๒ ช้อนโต๊ะ ๓ เวลาก่อนอาหาร (เช้า กลางวัน เย็น)
ขนานที่ ๕ ตำรับยาแก้ปวดท้อง เจ็บท้อง ลงท้อง
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : กระเจี๊ยบเขียว
ตำรับของหมอยาเมองเลย
ใช้รากกระเจี๊ยบเขียวฝนกับน้ำธรรมดากิน
ขนานที่ ๖ ตำรับรักษาโรคกระเพาะ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : กระเจี๊ยบเขียว
ฝักอ่อนกระเจี๊ยบเขียวหั่นตากแดด บดให้ละเอียดกินครั้งละ ๑ ช้อนโต๊ะ ละลายน้ำกิน เวลาละลายจะได้น้ำยาเหนียวๆ ถ้ามีนมหรือน้ำผลไม้หรืออาหารอ่อนๆ ละลายแทนน้ำก็จะทำให้รสชาติดีขึ้น รับประทานวันละ ๓-๔ เวลาหลังอาหาร
ขนานที่ ๗ แก้ท้องเสีย
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : กระเจี๊ยบแดง
(ตำรับของพ่อวุ่นนะ)
ใช้รากต้มกินแก้ท้องเสีย
ขนานที่ ๘ ตำรับแก้โรคกระเพาะ ปวดท้อง ท้องอืดท้องเฟ้อ อาหารเป็นพิษ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ค้างคาวดำ
(ตำรับของแมะ จังหวัดยะลาและของหมอยาไทยใหญ่ก็ใช้ตำรับเดียวกัน)
ใช้ใบค้างคาวดำมาต้มน้ำดื่มแก้เจ็บในท้อง "อูลูแร" แก้ท้องอืดท้องเฟ้อ
ขนานที่ ๙ ตำรับยาแก้ท้องผูก
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ตำลึง
เอาใบเอายอดตำลึงมานึ่งกินทำให้หายท้องผูก
ขนานที่ ๑๐ ตำรับยาแก้ท้องไข่ ท้องบวม
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ตำลึง
เอารากผักตำลึง รากผักสาบ ต้มกิน
ขนานที่ ๑๑ ตำรับยารักษาโรคกระเพาะ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ผักแต๊ง
เอายอดผักแต๊งมาแกงกิน
ขนานที่ ๑๒ ตำรับยารักษาฝีในท้อง
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ผักแต๊ง
ใช้รากผักแต๊ง รากคัดเค้า ต้มกิน
ขนานที่ ๑๓ ตำรับยาแก้กระบูนเลือด กระบูนลม
(ปวดท้อง โรคกระเพาะ มีลมในกระเพาะ)
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ผักหวานบ้าน
เอารากผักหวานบ้าน ผักก้านตง มาต้มกิน
ขนานที่ ๑๔ ตำรับยาแก้ท้องเสีย ทั้งท้องเสียธรรมดาและท้องเสียร่วมกับอาการอาเจียน
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : เพกา
ตำรับ ๑ ใช้รากเพกาต้มดื่มและอาบรักษาโรค "จือเราะมูเตาะห์" หรือใช้รากสาดน้อย
ตำรับ ๒ ใช้รากเพกาอย่างเดียวหรือใส่รวมกับไม้ก้านเหลือง ไม้แฮ่นกวาง ขมิ้น แก้ท้องเสีย
ขนานที่ ๑๕ ตำรับยาแก้ท้องผูก
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : มะรุม
ฝักมะรุมไปแกงส้ม ต้มเคี่ยวนานๆ พอเนื้อเปื่อยนิ่มขูดเอาแต่เนื้อกิน จะเป็นยาระบายอ่อนๆ ถ้าไม่ใช่คนธาตุหนัก ทานเย็น เช้าจะถ่ายเป็นปกติ
ขนานที่ ๑๖ ตำรับยาแก้ผิดกะบูน
(ปวดท้องไม่ทราบสาเหตุ)
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : มะรุม
เอารากมะรุม รากเล็บครุฑ ฝนกินหรือต้มรากมะรุมอย่างเดียวกินก็ได้
ขนานที่ ๑๗ ตำรับยาแก้ท้องเสีย เป็นบิด อาหารเป็นพิษ
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ย่านาง
ใช้รากย่านางฝนกินอย่างเดียวหรือฝนรวมกับรากมะปรางหวาน ถ้าไม่มีรากมะปรางหวาน สามารถใช้รากย่านางแดงหรือรากมะขามแทนก็ได้
ขนานที่ ๑๘ ตำรับยาแก้ท้องร่วง
บันทึกของแผ่นดิน ๒ ผัก เป็นยา รักษา ชีวิต : ส้มป่อย
ใช้รากส้มป่อยต้มน้ำรับประทาน
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น